|
Êáèïñßæåé ï óêýëïò ôç æùÞ ìáò; ÑÜôóåò ìå ðñïâëÞìáôá ìïñöïëïãßáò Ðüóï Ýîõðíïò åßíáé ï óêýëïò óáò; Âéâëßá ãéá óêýëïõò ðïõ äéáâÜóáìå DOG WHISPER : O ãçôåõôÞò ôùí óêýëùí Åðßóêåøç óôïí Êôçíßáôñï |
|
Ðïëëïß åêôñïöåßò, áëëÜ êáé ìåãÜëïò áñéèìüò êôçíéÜôñùí, åðéóçìáßíïõí Ýíá áñíçôéêü ãåãïíüò óôçí åîÝëéîç êáé ôçí äéáìüñöùóç ïñéóìÝíùí öõëþí óêýëùí óÞìåñá. ÏñéóìÝíïé ôýðïé óêýëùí Ý÷ïõí óôáèåñïðïéÞóåé, åäþ êáé ðïëëÜ ÷ñüíéá, êÜðïéá ìïñöïëïãéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ, ôá ïðïßá ôïõò ðñïêáëïýí ìéêñÜ Þ êáé ìåãáëýôåñá ðñïâëÞìáôá õãåßáò. ÕðÜñ÷ïõí ñÜôóåò óêýëùí ìå áíáðíåõóôéêÜ ðñïâëÞìáôá, ìå êáêþóåéò óôá êüêáëá ôùí ðïäéþí êáé ôçò ðëÜôçò, ìå óõ÷íÝò äåñìáôéêÝò ðáèÞóåéò.
Îåðåñíþíôáò ôçí áäéÜëëáêôç óôÜóç êõíïëïãéêþí "êõêëùìÜôùí" êáé êáôåóôçìÝíùí, êÜðïéïé Üíèñùðïé ôïõ ÷þñïõ, áñ÷ßæïõí íá èÝôïõí óå åöáñìïãÞ ðñïãñÜììáôá åêôñïöÞò ìå âáóéêü óôü÷ï ôçí âåëôßùóç ôùí ðñïâëçìáôéêþí ÷áñáêôçñéóôéêþí óôçí ìïñöïëïãßá óõãêåêñéìÝíùí öõëþí.
Ïé éóôïñßåò ôïõ David Leavitt êáé ôïõ David Hancock ôï áðïäåéêíýïõí.
Éóôïñßåò ãéá Ìðïõëíôüãê
Ï ôýðïò ôïõ óêýëïõ ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýóáí óõíÞèùò, åß÷å ìõþäåò óþìá, óõìðáãÝò óêåëåôü êáé ó÷åôéêÜ âñá÷ý êåöÜëé. Ðñïåñ÷üôáí, ðéèáíþò, áðü óêõëéÜ ìïëïóóïåéäïýò ôýðïõ êáé åß÷å åðßìïíï êáé ìá÷çôéêü ÷áñáêôÞñá.
ÂÝâáéá, ôçí åðï÷Þ ãéá ôçí ïðïßá ìéëÜìå, ôá ðñÜãìáôá ó÷åôéêÜ ìå ôéò öõëÝò ôùí óêýëùí Þôáí ëéãÜêé èïëÜ êáé ïé êõíïëïãéêÝò ãíþóåéò áíýðáñêôåò. Ïé äéáóôáõñþóåéò ãéíüíôïõóáí áíåîÝëåãêôá êáé ôá êñéôÞñéá åðéëïãÞò Þôáí äéáöïñåôéêÜ. Åßíáé ãíùóôü ðÜíôùò, üôé ôá óêõëéÜ êáôÜ ôïí Ìåóáßùíá åìöÜíéæáí ìéá ðïéêéëßá 10 ìå 15 äéáöïñåôéêþí ôýðùí (óÞìåñá õðÜñ÷ïõí ðáñáðÜíù áðü 400 ñÜôóåò). Áõôïß ïé "ôýðïé" óêýëùí äéáìïñöþèçêáí áíÜëïãá ìå ôéò åñãáóéáêÝò áðáéôÞóåéò ôùí áíèñþðùí ôçò åðï÷Þò. ÕðÞñ÷áí ôñåéò ôÝóóåñéò ôýðïé êõíçãüóêõëùí, ôñåéò ôÝóóåñéò ôýðïé ôóïðáíüóêõëùí, äõï ôñåéò ôýðïé óêýëùí ãéá Ýëêçèñá (Óðéôò) êáé öõóéêÜ ìåñéêïß ôýðïé Ìáóôéö, óêýëùí ìïëïóóïåéäïýò ôýðïõ.
Ç áðüöáóç ôïõ âñåôáíéêïý êïéíïâïõëßïõ êáôÝóôçóå ðáñÜíïìïõò üëïõò áõôïýò ðïõ åß÷áí óôçí éäéïêôçóßá ôïõò êÜðïéï bull dog. ¸ôóé ôï óõãêåêñéìÝíï óêõëß Ý÷áóå ôçí äçìïôéêüôçôÜ ôïõ êáé ó÷åäüí åîáöáíßóôçêå.
¹ ìÜëëïí êáëýôåñá... óõññéêíþèçêå. Ïé Üíèñùðïé ðïõ áó÷ïëÞèçêáí ìå ôçí åêôñïöÞ ôùí bull dogs êáôÜ ôïí 19ï áéþíá, ìåôÜ ôçí ó÷åôéêÞ áðáãüñåõóç, Üñ÷éóáí íá åðéëÝãïõí ôá ðéï ìéêñüóùìá óêõëéÜ áðü ôéò ãÝííåò êáé óõíÝ÷éóáí ôçí åêôñïöÞ ôïõò ì' áõôÜ. Óêïðüò ôïõò Þôáí íá äçìéïõñãÞóïõí Ýíá ìéêñüôåñï óêõëß áðü ôï áñ÷éêü bull dog, ìåôáôñÝðïíôáò Ýíá åñãáóéáêü ôýðï óå óêýëï óõíôñïöéÜò.
¹äç áðü ôïí 15ï êáé 16ï áéþíá, ìÝóá áðü ôá óáëüíéá ôùí ðáëáôéþí êáé ôùí áñ÷ïíôéêþí ôçò åðï÷Þò, åß÷å îåêéíÞóåé ç ôÜóç ãéá ìéêñüôåñá óå ìÝãåèïò óêõëéÜ ìå áðïêëåéóôéêü êáèÞêïí ôçí óõíôñïöéÜ ôùí ðëïýóéùí éäéïêôçôþí ôïõò.Ç áóôéêïðïßçóç ðïõ Üñ÷éóå íá åðéêñáôåß êáôÜ ôï äåýôåñï ìéóü ôïõ 19ïõ áéþíá, ç "öõãÞ" ôïõ ðëçèõóìïý áðü ôçí ýðáéèñï êáé ï ðåñéïñéóìÝíïò ÷þñïò ôùí óðéôéþí óôéò ðüëåéò, ðñïêÜëåóáí ôÝôïéåò "óõññéêíþóåéò" óå ðïëëÝò öõëÝò óêýëùí.
¸ôóé, ëïéðüí, áðü åêåßíç ôçí åðï÷Þ äéáìïñöþíåôáé ôï bulldog, ëßãï - ðïëý üðùò ôï îÝñïõìå óÞìåñá. ¸íá óêõëß ãýñù óôïõò 40 ðüíôïõò øçëü, áöïý ï áñ÷éêüò íáíéóìüò ðïõ åìöáíßóôçêå óôáèåñïðïéÞèçêå óå ìïñöïëïãéêü ÷áñáêôçñéóôéêü ôçò öõëÞò, ìå ðïëëÝò äåñìáôéêÝò ðôõ÷þóåéò, âñá÷õêÝöáëï, ìå Ýíôïíï ðñïãíáèéóìü, êïíôÜ ðüäéá êáé ðïëëÜ ãéá ôï ìÝãåèüò ôïõ êéëÜ. Ï ÷áñáêôÞñáò ôïõ, âÝâáéá, Ýãéíå çðéüôåñïò êáé ôá óôñïããõëåìÝíá ìÜôéá ôï Ýêáíáí Ýíá áîéáãÜðçôï óêýëï óõíôñïöéÜò.
Ìå ôá ÷ñüíéá, áõôüò ï ôýðïò óêýëïõ, äéáäüèçêå óå üëç ôçí Áããëßá êáé ôçí Åõñþðç êáé Ýãéíå îáíÜ äçìïöéëÝò, ðáñüëá ôá ðñïâëÞìáôá õãåßáò ðïõ áíôéìåôþðéæå, éäßùò ìå ôéò ðïëëÝò äõóêïëßåò êáôÜ ôçí ãÝííá (ïé ðåñéóóüôåñåò ãéíüíôïõóáí ìå êáéóáñéêÞ ôïìÞ). ÂÝâáéá áðü ôüôå, ãýñù óôá 1900, Üñ÷éóáí êÜðïéåò ðñïóðÜèåéåò âåëôßùóçò ïñéóìÝíùí ÷áñáêôçñéóôéêþí ôçò öõëÞò. Óôçí Ãáëëßá, ìå êáôÜëëçëåò äéáóôáýñùóçò, äçìéïõñãÞèçêå Ýíá bulldog ðéï åëáöñý, ìå ëéãüôåñç ðñïÝêôáóç ôçò êÜôù ãíÜèïõ êáé ÷ùñßò ðïëëÝò ðôõ÷þóåéò óôï äÝñìá. Ôï Ãáëëéêü bulldog ìðïñåß íá èåùñçèåß ìéá êÜðïéá "âåëôßùóç" ôïõ ôýðïõ, óõíÝ÷éóå ðáñüëá áõôÜ íá Ý÷åé ðñïâëÞìáôá áíáðíïÞò, åíþ äéáôÞñçóå ôïí íáíéóìü êáé ôï ìéêñü ôïõ ìÝãåèïò.
Ìå ôï ìÝãåèïò "Ýðáéîáí êáé êÝñäéóáí", ëßãï áñãüôåñá, ïé ÁìåñéêÜíïé. Ï ôýðïò ôïõ bulldog ðïõ äçìéïýñãçóáí, áðÝêôçóå îáíÜ ýøïò óå éêáíïðïéçôéêü âáèìü êáé âåëôéþèçêå áéóèçôÜ ç éêáíüôçôá ôïõ íá ôñÝ÷åé êáé í' áíáðíÝåé êáíïíéêÜ. Ôï áìåñéêÜíéêï Ìðïõëíôüãê Ýãéíå êáé ðÜëé Ýíáò óêýëïò åñãáóßáò, îåöåýãïíôáò, üìùò, áñêåôÜ áðü ôïí áñ÷éêü ôýðï.
Ðáñüëá áõôÜ ôï âñåôáíéêü ìðïõëíôüãê äéáôçñÞèçêå, áöïý áðïôåëïýóå ðëÝïí ôï óýìâïëï ìéáò ÷þñáò êáé åß÷å Ýíá ÷áñáêôÞñá çðéüôåñï êáé áîéáãÜðçôï.
...Êáé ãéá terrier
Ï David Hancock, Üããëïò êõíïëüãïò, óõããñáöÝáò êáé êñéôÞò óå ñÜôóåò terrier, ëÝåé : " Ôá óêõëéÜ ìå ðïëý êïíôÜ ðüäéá, åßíáé áðáñáßôçôï íá Ý÷ïõí óôéâáñïýò êáé äõíáôïýò þìïõò. Ì' áõôÞ ôçí âåëôßùóç èá ìåéùèïýí ôá ðñïâëÞìáôá ìå ôá êüêáëá ôçò ðëÜôçò êáé è' áðïêôÞóïõí öõóéïëïãéêüôåñï âÜäéóìá."
¼ôáí ôï Ýãñáøå áõôü óôï âéâëßï ôïõ, ðÞñå Ýíá ãñÜììá áðü êÜðïéïí åêôñïöÝá terrier ðïõ Ýëåãå ìå äõï ëüãéá - êÜôù ôá ÷Ýñéá áðü ôéò öõëÝò ìáò -. ÁõôÞ ç ìïíïëéèéêÞ íïïôñïðßá, ðïõ êñáôÜ ôá ìÜôéá êëåéóôÜ óôéò åíáëëáêôéêÝò ðñïôÜóåéò êáé ëýóåéò, êáôáäéêÜæåé ïñéóìÝíåò öõëÝò óêýëùí óå ìéá ðñïâëçìáôéêÞ, áðü Üðïøç õãåßáò, æùÞ.
ÓÞìåñá, åêôüò áðü ìåìïíùìÝíïõò åêôñïöåßò êáé êõíïëüãïõò, áñ÷ßæïõí êáé ïñéóìÝíïé ïñãáíùìÝíïé üìéëïé öõëþí íá ðáßñíïõí áðïöÜóåéò êáé íá åðåîåñãÜæïíôáé ðñïãñÜììáôá åêôñïöÞò, ìå óêïðü ôçí âåëôßùóç ìïñöïëïãéêþí ÷áñáêôçñéóôéêþí ðïõ èåùñïýíôáé ..."êáêïôå÷íßåò".
Ðïëëïß ëÝíå üôé ç öýóç ëýíåé áðü ìüíç ôçò êáé ôá ðéï äýóêïëá ðñïâëÞìáôá. Ç áëÞèåéá åßíáé ðùò óå óêýëïõò óå çìéÜãñéá äéáâßùóç, ðáñáôçñÞèçêå üôé ìå ôçí öõóéêÞ åðéëïãÞ êáé ôçí áíáðáñáãùãÞ ÷ùñßò ôïí áíèñþðéíï Ýëåã÷ï, ï óêýëïò ôåßíåé íá åðéóôñÝøåé óå äõï ôñßá ìïñöïëïãéêÜ áñ÷Ýôõðá, ìÝóá áðü ôá ïðïßá êáôÜöåñå íá åðéâéþóåé ãéá ÷éëéÜäåò ÷ñüíéá ÷ùñßò ðñïâëÞìáôá õãåßáò.
Ðáñüëá áõôÜ, óôçí åðï÷Þ ìáò, ðïõ üëá êáôçãïñéïðïéïýíôáé êáé åëÝã÷ïíôáé ìÝóá óôïí áíèñþðéíï ðïëéôéóìü, õðÜñ÷ïõí ðåñéèþñéá íá äéïñèþóïõìå ëÜèç ôïõ ðáñåëèüíôïò. Áñêåß ðñþôá íá ôá ðáñáäå÷ôïýìå.
|
Ôï 1971 ï David Leavitt, äõóáñåóôçìÝíïò áðü ôá ðïëëÜ ðñïâëÞìáôá õãåßáò ðïõ åß÷å ç öõëÞ, îåêßíçóå Ýíá ðñüãñáììá åêôñïöÞò ìå óêïðü íá äçìéïõñãÞóåé Ýíá óêõëß ðïõ íá ìïéÜæåé, üóï ôï äõíáôü ðåñéóóüôåñï, ìå ôï bull dog ôïõ 18ïõ êáé 19ïõ áéþíá. ×ñçóéìïðïßçóå óêýëïõò ðïõ åß÷áí óôïé÷åßá bulldog óôï ãåíåôéêü ðáñåëèüí ôïõò. Ôá óêõëéÜ ôïõ Leavitt åßíáé êáôÜ ôï Þìéóõ ÅããëÝæéêá Ìðïõëíôüãê êáé êáôÜ ôï õðüëïéðï Þìéóõ Bullmastiff, Pit bull êáé American Bulldog. Ï Leavitt ïíüìáóå ôçí öõëÞ ðïõ äçìéïýñãçóå Olde English Bulldogge. Ï ßäéïò ëÝåé ãéá ôï áðïôÝëåóìá : "Ôá óêõëéÜ ìïõ ìðïñïýí åðéôÝëïõò êé áíáðíÝïõí êáíïíéêÜ. Äåí ôñÝ÷ïõí âÝâáéá óáí ôá êõíçãüóêõëá, êáé ï æåóôüò êáéñüò ôá åðçñåÜæåé, áëëÜ ôñÝ÷ïõí êáé áíáðíÝïõí ôñåéò öïñÝò êáëýôåñá áðü ôá åããëÝæéêá ìðïõëíôüãê. Ïé êáéóáñéêÝò ôïìÝò êáôÜ ôçí ãÝííá äåí åßíáé ðéá áðáñáßôçôåò êáé ï ìÝóïò üñïò æùÞò ôùí óêõëéþí ìïõ îåðÝñáóå ôá 11 ÷ñüíéá. Ðéóôåýù üôé êáôÜöåñá ôïí óêïðü ìïõ, ï ïðïßïò Þôáí íá äçìéïõñãÞóù ìéá öõëÞ ÷ùñßò ðñïâëÞìáôá õãåßáò, ì' Ýíáí êáëü ÷áñáêôÞñá êáé ìå éêáíüôçôåò íá õðçñåôïýí ôïí Üíèñùðï, êáé ü÷é ï Üíèñùðïò íá õðçñåôåß (ùò íïóïêüìïò) ôïí óêýëï...".
 |